Hoe twee buren natuur ontwikkelen: een verhaal over samenwerking, doorzettingsvermogen en idealisme
De heer Meijer (akkerbouwer) bezit een bijzonder landgoed van 30 hectare ten westen van Donderen. Het grenst aan een voormalig militair kamp, maakte de ruilverkaveling van de jaren vijftig door en is sinds jaren onderdeel van Natuurnetwerk Nederland. Straks ontstaat op deze plek een mooi kruiden- en faunarijk grasland. “Je moet hiervoor een beetje idealisme hebben”, vertelt Meijer ons.
Natuurdoel realiseren
Het landgoed van Meijer bestaat uit bos en voormalig boerenland waarop Black Angus-koeien grazen. Voor het natuur- en landschapsbeheer ontvangt Meijer een subsidie, maar dat is niet zijn enige motivatie. “Je krijgt een redelijke vergoeding, maar je moet hiervoor ook een beetje idealisme hebben.” Buurman Ben Helming helpt hem met het beheer en de ontwikkeling van het landgoed. Als ecoloog komt zijn kennis goed van pas. “De bodem moet wat verschralen om kruiden- en faunarijk grasland te ontwikkelen. De sloten in de graslanden zijn gedempt om de waterstand omhoog te krijgen. Zo kan er weer wat vernatting optreden.”
Nieuw plan voor flora- en faunarijk grasland
Het plan om de landbouwgrond om te zetten in natuur stamt uit 1998. “De jaren 90 waren een moeilijke tijd voor de akkerbouw, dus toen dacht ik: we kunnen het landgoed deels omzetten in natuur”, vertelt Meijer. Oorspronkelijk wilde hij plaatselijk het beekdallandschap herstellen, maar dat bleek te duur en ingewikkeld. Meijer en Helming maakten toen in samenwerking met Prolander een nieuw plan voor flora- en faunarijk grasland.
De aanhouder wint
Vorig jaar kreeg het voormalige boerenland de bestemming natuur. Meijer vertelt dat daar een lang proces van vallen en opstaan aan voorafging. “In 2008 wees de gemeenteraad ons plan af. Er kwamen wel 80 zienswijzen binnen van mensen die het niet zagen zitten. Toen we het plan in 2010 weer afstoften, had ik al snel andere dingen aan mijn hoofd. De afgelopen jaren hebben we er verder aan gewerkt en in 2024 keurde de gemeenteraad de laatste versie van het plan goed. Daarmee werd het bestemmingsplan van landbouw gewijzigd in natuur. Dit keer diende niemand een zienswijze in!”
Het belang van persoonlijke, lokale communicatie
De heren zijn ervan overtuigd dat goede communicatie heeft bijgedragen aan de acceptatie van het plan. “We zijn in 2023 met raadsleden, Dorpsbelangen, ambtenaren en wethouders het veld in geweest zijn om de plannen persoonlijk toe te lichten”, zegt Helming. “Ook communicatie in lokale media heeft een positieve rol gespeeld.” Hij is blij met het resultaat. “Met de realisatie van het landgoed geven we invulling aan het provinciale beleid. Dat levert winst op voor zowel de natuur en het landschap als de bewoners uit de omgeving.”
De rol van Prolander en andere samenwerkingspartners
Meijer en Helming benadrukken ook de rol die samenwerkingspartners hebben gespeeld bij de ontwikkeling van het landgoed. Van gemeente en waterschap tot Bosgroepen Noord-Oost Nederland, raadsleden en Staatsbosbeheer: allen dachten mee. Dit geldt ook voor de samenwerking met Prolander, die Meijer “zeer productief” noemt. “Als je een bepaalde vraag had, kreeg je snel een antwoord en andersom.” Helming voegt daaraan een voorbeeld toe van de flexibele opstelling bij Prolander. “Er zouden houtsingels dicht langs aangrenzend akkerland komen, wat tot onrust leidde bij de eigenaar. In overleg met Prolander hebben we toen besloten de singels op te schuiven: een praktische oplossing waarmee iedereen tevreden is.”
Genieten van het landschap
Door de lange aanloop begon het natuurbeheer pas afgelopen zomer. Het zal daarom nog even duren voordat de eerste echte resultaten te zien zijn. Dit geldt ook voor een speciaal onderdeel van het plan: een nieuw te bouwen landhuis aan de zuidzijde van de Kampweg. Het landhuis zal goed bij de omgeving passen. Daar hoopt Meijer straks, als het grootste werk gedaan is, met zijn echtgenote van het landschap te kunnen genieten.
