Broekenloop: van start tot schetsontwerp
De eerste plannen voor de Broekenloop zijn vastgelegd in een schetsontwerp. Dat is eind 2021 afgerond. De volgende stap bestaat uit het uitwerken van het schetsontwerp naar een concreet inrichtingsplan. Maar voor we dat doen nemen we u, samen met Keesjan Douw, projectleider bij Prolander, mee terug naar de voorbereiding. Hoe is het schetsontwerp tot stand gekomen, en wie waren daar allemaal bij betrokken?
“Om die vraag te beantwoorden moeten we beginnen bij het begin,” vertelt Keesjan. “De basis is het Natuurnetwerk Nederland: ook wel het NNN.” Dit netwerk van bestaande en nieuw aan te leggen natuur, verbindt alle natuurgebieden in Nederland met elkaar. Zo kunnen dieren en planten verplaatsen van het ene naar het andere gebied. “En dat is nodig om de biodiversiteit én de leefomgeving van fauna te verbeteren. De Broekenloop is aangewezen als onderdeel van het NNN. Wij hebben van de provincie Drenthe de opdracht gekregen om het beekdal van de Broekenloop in te richten als natuur.”
Voorbereidende onderzoeken
In het stadium voorafgaand aan het schetsontwerp zijn enkele voorbereidende onderzoeken uitgevoerd. Zoals een hydrologische en ecologische analyse en een voorbereidend bodemonderzoek. “Door deze onderzoeken ontdekken we hoe dit gebied precies in elkaar zit. Op welke manier is het landschap gevormd? Welke invloed had de ijstijd en hoe heeft de mens daarna het landschap gevormd? En wat zijn de landschappelijke waarden en wat willen we daarmee? En met wat voor ondergrond hebben we te maken: zit er bijvoorbeeld veen, zand of misschien klei in de grond? Met het antwoord op deze vragen zien we welke natuur hier goed zou passen. Dit onderzoek geeft dus een eerste beeld voor de doelen van NNN en welke opties we in de basis hebben.”
Samenwerkingspartners en schetssessies
Om de eerste plannen in kaart te kunnen brengen, heeft Prolander de belangrijkste partners bij elkaar om tafel gevraagd. Dat zijn in dit geval Staatsbosbeheer, waterschap Noorderzijlvest, Boermarke Zeijen en Stichting Zeijerwiek. “Met deze partners hebben we gekeken welke belangen er spelen bij alle partijen en wat we daarvoor willen meenemen in deze opgave,” vertelt Keesjan . “Al die ideeën hebben we in 2021 in twee schetssessies bij elkaar gebracht.” Schetsen moet je volgens Keesjan voor je zien in de letterlijke zin van het woord: met een viltstift in de hand lijnen en wensen krabbelen op een kaart. Daarbij kijken we bijvoorbeeld naar de vragen:
- Wat worden de grenzen van het projectgebied?
- Welk type natuur kan er terug komen?
- Welke rol kunnen de eigenaren krijgen?
- Welk rol krijgt water in het gebied?
- Welke effecten willen we wel en welke niet?
Het schetsontwerp
Alle verschillende schetsen die uit de schetssessies zijn gekomen zijn vervolgens aan elkaar verbonden tot er één gezamenlijk, samenhangend schetsontwerp lag. “Het is daarmee te beschouwen als een overzicht van de oogst aan ideeën, belangen, bouwstenen, kansen, knelpunten en tegenstellingen tot nu toe,” vindt Keesjan. “Het legt daarmee de contouren vast van de inrichting van de Broekenloop. Kortgezegd kennen we nu het ‘Wat’ en ‘Waarom’ van de opgave. In de volgende fases werken we het ‘Hoe’ uit.”
Het inrichtingsplan
Om het schetsontwerp verder uit te werken naar een inrichtingsplan, waarin is beschreven wat er aan inrichtingsmaatregelen nodig is, hebben we enkele adviesbureaus in de arm genomen. Bureau BOOT werkt het plan verder uit en brengt de benodigde maatregelen en mogelijke alternatieven in beeld. Het bedrijf Aveco de Bondt helpt ons om de effecten van de maatregelen op de grondwaterstanden en op het oppervlaktewater inzichtelijk te krijgen. Als het inrichtingsplan klaar is, is niet alleen duidelijk wát er gaat gebeuren, maar ook hóe dat gedaan zal worden.
Schets van plannen voor de Broekenloop, gemaakt tijdens één van de schetssessies.