Paaien op een grindbed in het Groote Diep
"Wat zou het tof zijn als we de zeeforel weer terug kunnen brengen in Groningen en Drenthe.” Met die gedachte begon het project Vissen voor Verbinding, vertelt Henk Mensinga, directeur van Sportvisserij Groningen Drenthe. En dat doel is meer dan behaald. Inmiddels zijn er weer zeeforellen en vele andere vissen te zien in de beken in het noorden van Nederland. “We hadden nooit gedacht dat het project zo groot zou worden. Er staan nog veel meer mooie dingen op de planning.”
Van zout naar zoet
De vissen waar Henk het over heeft, leven voornamelijk in de Waddenzee. Om zich voort te planten trekken ze het land in. Daarom is het belangrijk dat de vissen zich kunnen bewegen door Groningse en Drentse beken, zoals het Oostervoortsche Diep en het Groote Diep. Maar de sluizen in het water en de verbreding van beken maakte dat lastig. Met Vissen voor Verbinding sloeg Sportvisserij Groningen Drenthe de handen ineen met onder andere het waterschap Noorderzijlvest en provincie Groningen en Drenthe, Waddenvereniging, Staatsbosbeheer om het landschap weer visvriendelijk te maken.
Laag voor laag
Binnen het project is onder andere gewerkt aan het creëren van paaiplaatsen en opgroeiplekken voor de vissen. “Daarvoor hebben we een deel van de beek verhoogd”, vertelt Henk. De beek is nu op sommige plekken 30 centimeter diep, en bijvoorbeeld in de bochten 180 centimeter. “We hebben eerst grove materialen gebruikt. Dat kan echt van alles zijn, zoals puin van een oud huis. Daarop hebben we een laag dikke keien gelegd en daarover weer een laag middelgrote kiezels. Bovenop ligt dan het fijne grind, waar de vissen eitjes in kunnen leggen.” Door de stapeling van lagen blijft het materiaal stevig liggen en is er minder nodig van het meest belangrijke, maar kostbare, grind.
Volgens de natuur
Er is nu ongeveer een kilometer beek tussen Langelo en Roden opnieuw ingericht. “We hebben daarvoor gekeken hoe onze Duitse collega’s te werk gaan in dit soort projecten. Dat is een meer ecologische aanpak. We hebben geprobeerd met minimale ingrepen de beek aan te passen en vooral veel ruimte te bieden aan de natuur om zelf goede omstandigheden te creëren.” En met succes. “De beek onderhoudt zichzelf, daar hoeven wij nauwelijks iets voor te doen.” Komend jaar wordt nog eens een kilometer opnieuw ingericht. “Dan gaan we ook boomstammen plaatsen om het water meer te laten stromen.”
Kijk eens achterom
De cijfers laten zien dat er in dit gebied veel meer vissoorten te zien zijn dan voor de aanpassingen van de beek. En ook met het blote oog is de verandering zichtbaar. Nadat de grindbedden waren aangelegd, stond Henk samen met de bestuurders in het water om de eerste zeeforellen uit te zetten. “Achter ons paaiden de windes al, de eerste eitjes werden gelegd. Binnen een paar maanden tijd hadden we alles bereikt wat we wilden.”
